YPG’ye destek sürecek mi?

Yeni ABD BaÅŸkanı Donald Trump’ın OrtadoÄŸu politikası ÅŸekilleniyor. Trump, politikanın belirlenmesi için ekibini oluÅŸturdu: Savunma Bakanı Mattis, Ulusal Güvenlik Danışmanı Flynn, DışiÅŸleri Bakanı Tillerson ve Genelkurmay BaÅŸkanı Dunford.

Washington Post gazetesinde bugün yayımlanan bir makaleye göre bu ekip, Obama’nın ulusal güvenlik ekibinin Rakka operasyonu planını rafa kaldırdı.

Plan, Rakka operasyonunun YPG’ye eÄŸitim ile zırhlı araç, tanksavar silah gibi malzemelerin verilmesi ve tamamen YPG’yle iÅŸbirliÄŸi yapılmasını öngörüyordu. Trump’ın ekibinden Flynn, planın Obama yönetimince onaylanmamasını, yeni yönetime bırakılmasını istedi. Yeni yönetim de planı ‘hızlıca rafa kaldırdı’.

Ancak planın rafa kaldırılmasının sebebi Türk basınına yansıdığı gibi YPG’ye destek verilmesi deÄŸil. Trump’ın ekibinden üst düzey isimlerle konuÅŸan Washington Post gazetesine göre plan ‘büyük boÅŸlukları bulunan, tamamen yetersiz, risklerden kaçınan ve baÅŸarısız olacağı neredeyse kesin’ olarak görüldü.

Planda eksik olan noktalar kaç ABD askerinin görev yapacağı, YPG’nin nerede eÄŸitileceÄŸi gibi bilgiler… Trump yönetiminden bir yetkili, plan için “Ruslarla koordinasyonu da öngörmüyor ve Ankara’yı teskin edecek net bir stratejiye yer vermiyor” ifadelerini kullandı. Rafa kaldırılmasının bir sebebi de, YPG’nin beklenen hızda ilerleyememesi halinde uygulanacak bir acil durum planının olmaması.

Trump, planın çeÅŸitlendirilmesi ya da yeniden yazılması için Pentagon’a bir ay süre verdi. Bu süreçte iki isme tam yetki verdi: Mattis ve Dunford.

Dunford ‘YPG’ diyor

Washington Post, aynı makalede Obama yönetiminde de görev yapan Dunford’ın zaman içinde deÄŸiÅŸen yaklaşımını da ele alıyor.

2016 sonbaharında Rakka operasyonunun YPG ile birlikte yürütülmesi Beyaz Saray’da ön plana çıkmıştı. Obama yönetiminin Savunma Bakanı Ash Carter, planı destekledi. Ancak Genelkurmay BaÅŸkanı Dunford, öncelikle Türkiye ile iÅŸbirliÄŸinin deÄŸerlendirilmesi gerektiÄŸini söyledi ve Obama yönetiminden zaman istedi.

Aynı dönemde ErdoÄŸan da, 3 Eylül’de Çin’de düzenlenen G20 zirvesinde, Rakka operasyonu için ABD’ye iÅŸbirliÄŸi önerisinde bulunduklarını açıklamıştı.

Dunford, 6 Kasım’da Ankara’da Türk mevkidaşı Hulusi Akar’la görüştü. Görüşmede, Suriye’nin Rakka kentinin IŞİD'den kurtarılması çabalarının deÄŸerlendirildiÄŸini belirten Dunford, "Türkiye ve IŞİD karşıtı uluslararası koalisyon, Rakka’nın kurtarılması, elde tutulması ve yönetilmesine dönük uzun vadeli planda birlikte çalışacak" dedi.

Dunford, Rakka’nın kurtarılması ve sonrasıyla alâkalı YPG'nin başında bulunduÄŸu Amerika destekli Suriye Demokratik Güçleri'nin (SDG) yeterli olmayacağının farkında olduklarını da vurgulamıştı. Ancak Pentagon’un baskısı, Dunford’ın tutumunda deÄŸiÅŸikliÄŸe yol açtı.

2016 sonunda Dunford, Carter’ın önerdiÄŸi ÅŸekilde Rakka operasyonu için en iyi yolun Suriyeli Kürtlerle iÅŸbirliÄŸi yapmak olduÄŸunu, Türkiye’nin yeterli desteÄŸi saÄŸlayamayacağını Obama yönetimine bildirdi. YPG’ye zırhlı araçların, tanksavar silahların, makineli tüfeklerin ve mayın temizleme araçlarının verilmesi için resmi olarak talepte bulundu.

Bu bilgilere makalesinde yer veren Washington Post, Obama’nın güvenlik ekibinden bir ismin sözlerini de şöyle aktarıyor:

“Obama döneminin sonuna gelindiÄŸinde, Dunford artık Kürtleri silahlandırma fikrinin en tutkulu savunucusu haline geldi.”

Mattis: Suriyeli Kürtlerle entegre strateji geliştirmeliyiz

Tam yetki verilen diÄŸer isim, Savunma Bakanı Mattis. Makalede Mattis’in tutumuyla ilgili herhangi bir bilgi yer almıyor. Ancak Mattis’in bugüne kadarki açıklamalarından, YPG’yle iÅŸbirliÄŸine sıcak baktığını görmek mümkün.

Mattis, henüz bakanlığa aday olduÄŸu dönemde Senato’da yaptığı konuÅŸmada, Rakka operasyonu için Suriyeli Kürtleri iÅŸaret ediyordu:

“Yalnızca kendi hükümetimiz içinde deÄŸil, müttefiklerimiz ve Suriye Kürtleri gibi güçlerle de entegre bir strateji geliÅŸtirmeliyiz.”

‘Müttefiklerimiz’ derken Türkiye’yi kast etmiÅŸ olabileceÄŸinden yola çıkarak Al Jazeera, dış politikayla ilgili üst düzey bir Türk yetkiliye, yeni ABD yönetiminin PYD’nin yapısını, liderini ve tavrını deÄŸiÅŸtirmeye zorlayıp, Türkiye’yi PYD ile iÅŸbirliÄŸine iknâ etmeye çalışması ihtimâlini sormuÅŸ, ÅŸu yanıtı almıştı:

“Biz bunu kabul etmeyiz. Trump’ın Türkiye ile de iyi iliÅŸkiler kurmasını bekliyoruz. Yeni bir sayfa açma isteÄŸini gösteren iÅŸaretler var. PYD bu büyük resim içinde küçük bir konu. ABD’nin IŞİD ile mücadele stratejisini deÄŸiÅŸtirmesi zaman alabilir, ancak Rakka operasyonunu birlikte yapmak istediÄŸimizi sık sık söylüyoruz.”

YPG’ye zırhlı araç verildi

Washington Post’un ertelendiÄŸini, yani Obama’nın imzalamadığını yazdığı zırhlı araç teslimi ise gerçekleÅŸti. 31 Ocak’ta YPG’nin başını çektiÄŸi ve ABD tarafından oluÅŸturulan Suriye Demokratik Güçleri, ABD’den az sayıda zırhlı aracın da kendilerine teslim edildiÄŸini duyurdu.

Pentagon sözcülerinden John Dorrian bu duyuruyu yalanlamadı. Ancak Washington Post’un tersine, Obama’nın görevden ayrılmadan birkaç gün önce bu kararın altına imza attığını, bu araçların Rakka operasyonunda SDG tarafından kullanılacağını söyledi.

ABD PYD’yi kara gücü olarak kullanıyor

Suriye rejiminin PKK’nın Suriye kolu PYD’ye bırakarak çekildiÄŸi alanlarda PYD, 2014 Ocak ayı başında Afrin, Kobani ve Cezire’de kanton yönetimi kurarak özerklik ilân etti. Denetimi altındaki bölgelerde kendisiyle hem fikir olmayan Kürtleri ve diÄŸer etnik grupları bu bölgelerden zorla göndermeye baÅŸladı.

13 Eylül 2014’te IŞİD’in Kobani’ye saldırmasıyla birlikte ABD güçleri havadan PYD’nin silahlı güçlerine hava desteÄŸi vermeye baÅŸladı. Bu destek çeÅŸitli biçimlerde hâlâ devam ediyor.

ABD DışiÅŸleri Bakanlığı Sözcü Yardımcısı Marie Harf, Ekim 2014’te PYD’yi terör örgütü olarak görmediklerini açıklamış, Washington yönetimi Eylül 2015’te de PYD’nin silahlı kanadı YPG’yi de terör örgütü olarak görmediÄŸini ilân etmiÅŸti.

Türkiye, Ankara’daki saldırıda YPG baÄŸlantısına dair bilgileri Amerikan Büyükelçisiyle paylaÅŸmış ancak Amerikan DışiÅŸleri Sözcüsü John Kirby, bundan sonra yaptığı açıklamada "[Ankara'daki saldırıda] sorumlunun kim olduÄŸunu onaylayacak ya da reddedecek bir pozisyonda deÄŸiliz. Bu bizim için halen ucu açık bir soru’ demiÅŸti. Sözcü aynı basın toplantısında YPG mensuplarını ‘IŞİD’e karşı savaÅŸan en güçlü grup’ ve ‘cesur Kürt savaşçılar’ diye nitelendirmiÅŸti.

PKK’nın Suriye’deki kolu PYD’nin silahlı kanadı olan YPG’ye verilen destek Türkiye’nin tepkisine sebep olunca ABD, bu desteÄŸi 2015 Ekim ayından itibaren yeni bir yapı oluÅŸturarak devam ettirmeye baÅŸladı. Bu tarihte sınırlı sayıda Arap, Süryani ve Türkmen gücü de YPG’ye katarak Suriye Demokratik Güçleri'ni oluÅŸturdu. SDG’nin omurgasını ve komutasını yine YPG oluÅŸturuyor.

Kaynak: Washington Post, Al Jazeera